Polarisatie

Uitgeverij Van Dale heeft vorige week de traditionele Woord van het Jaar-verkiezing stopgezet vanwege heftige reacties op de sociale media. Van de vier woorden uit de tien nominaties bleven er vier over: sjoemelscooter, pieperaanval, haatvolgen en transitiespijt. Daarvan riep het laatste zoveel weerstand op dat de discussie ontaardde en er een onprettige sfeer ontstond alsof het over omvolking ging. Daarnaast hadden verschillende actiegroepen de verkiezing gekaapt waardoor deze haar doel voorbij schoot, ook vanwege het risico van manipulatie. De uitgever besloot daarop zelf een woord te kiezen en dat werd 'polarisatie'. Eerdere winnaars waren graaiflatie (2023), klimaatklever (2022) en prikspijt (2021). Overigens gaat de stemming in België wel gewoon door. Daar zijn beknibbelflatie en voorkauwgeneratie nog in de race, waarbij het vorig jaar ging om begrippen als nepobaby, pyamatoerist, tiktokjustitie, donutfusie, bullebakbaas en hittefit. Oké, terug naar het Nederland inzake Van Dale: ik snap zowel het probleem als de oplossing, daar niet van. Er kan in dit land geen stelling geponeerd worden of men vliegt elkaar in de haren op X of hoe die baggerkanalen ook heten mogen. Taalgebruik en woordkeus zijn daarbij doorgaans dermate ranzig, rot en respectloos dat de benaming ‘open riool’ een eufemisme is geworden. In dat opzicht is de keuze voor polarisatie helaas goed te verdedigen, maar als de situatie iets vrolijker was geweest dan hadden ze misschien nog even moeten wachten op de omineuze woorden van Jean Rummenie, namens de BBB staatssecretaris voor landbouw in het kabinet-Wilders. Hij sprak in de Tweede Kamer, het ging vermoedelijk over de wolf en ik heb hopelijk niet voor niets meegeschreven, dus ik zou het zeer waarderen als u nu ook even doorleest. Komt ie: ‘Er zijn mij verschillende escalatieladders bekend. De provincies hebben de ideeën uit deze escalatieladders aangebracht in de interventierichtlijen voor probleemsituaties en probleemwolven. Ik werk ook in de landelijke uitwerkingsagenda wolf met de hoogste urgentie aan een definitie van het probleem wolf en de probleemsituatie met een wolf waarmee deze interventierichtlijnen beter kunnen worden toegepast.’ Even afgezien van het feit dat ik me afvraag wat het verschil is tussen het probleem wolf en een probleemsituatie met een wolf: we zien hier minimaal drie krachtige nominaties voor een potentieel jaarwoord. Ik noem de escalatieladder, ik noem de interventierichtlijn en ik noem de probleemwolf. U kunt niet kiezen? Weet u wat? We zetten ze op de uitwerkingsagenda voor volgend jaar. Eerst maar even depolariseren van het haatvolgen. Transitiespijt kan altijd nog.


Copyright Peter Bonder.