(F)luisteren

Harm van Riel

Zo worden ze tegenwoordig niet meer gemaakt: Harm van Riel (1907-1980) was binnen zijn VVD een van de laatste echte liberalen, van jongs af aan voorzien van een driedelig kostuum, standaard sigaar en kenmerkende bolhoed. Met zijn Drentse tongval zei de ouderwetse socialistenvreter dingen als: ‘Het mooiste dat ik ken is de Nederlandse vlag op een oorlogsschip’. Tijdens een partijbijeenkomst fluisterde hij tegen zijn buurman over een spreker: ‘Die man is een idioot’. Toen de buurman hem erop wees dat hij nogal hardop fluisterde zodat iedereen de opmerking had kunnen horen, zei hij: ‘Dat was ook precies de bedoeling’. Harm van Riel had zich als onvervalste liefhebber van conservatieve tradities weliswaar zeer wel thuis gevoeld op een nostalgische locatie als De Zwaluwenberg, waar de geest van Prins Bernhard immers nog rondwaart alsof de alom geliefde verzetsheld zojuist zijn verse anjer in de vochtige roos bij een jonge blom van adellijken bloede heeft gedoopt, maar hij was daar nooit gaan zitten met Geert Wilders.

Niet mee praten, zou hij gezegd hebben. (‘Die man is een idioot.’) Maar zijn opvolgers kunnen nog zo luidkeels hetzelfde fluisteren, of althans bedoelen dat ze dat zeggen, er wordt niet meer naar ze geluisterd. Ze proberen het nog wel, en Jozias van Aartsen, die de blonde Limburger in 2004 uit de VVD kickte, maakte zich laatst nog oprecht kwaad in een interview met de NRC. (‘Doe het niet!’) Hij en zijn compagnons van de oudere garde, Frans Weisglas en Ed Nijpels, zijn roependen in de woestijn. Ton Elias is zo te zien na zijn laatste barbeque als parlementariër op het Binnenhof voor zichzelf begonnen als fulltime plofkip. Thierry Aartsen vindt alles best, zolang hij maar met een cowboyhoed achterstevoren op zijn hoofd een rodeopaard mag bestijgen of in een polonaisehansop achter de muziek aan kan hupsen. Tot ieders verrassing maakte nota bene Ankie Broekers-Knol zich bij Op1 oprecht boos over de staatsrechtelijke onbenulligheid van een discussie over de Grondwet, waaraan ieder Kamerlid immers de eed van trouw heeft gezworen. Maar verder? Verder is de VVD helemaal klaar voor het kabinet Wilders Light, met René van der Gijp en Johan Derksen van Vandaag Inside als raadgevend politburo en Ruben Brekelmans als Petje Pitamientje die het niet kan afwachten om persoonlijk bij Wuustwezel te gaan posten om te controleren of er nog ergens asielzoekers als pindakaas ‘uitgesmeerd’ moeten worden.

Is er dan echt geen nieuwe Harm van Riel? Misschien moeten ze bij de partij van Thorbecke toch nog maar eens goed luisteren naar Mark Thiessen, hun vroegere online campagnevoerder. Hij schreef een week na de aardbeving van 22 november in zijn nieuwsbrief dat de uitslag uiteraard gerespecteerd moet worden, dat je met de PVV wel kunt overleggen en het op sommige standpunten zelfs best eens kunt worden, maar dat het grote probleem daarmee niet weg is. En dat is dat de kern van radicaal-rechts denken uiteindelijk actief mikt op de bestrijding van het liberale systeem. ‘Het leidt tot de simpele conclusie dat liberalen niet kunnen regeren met Geert Wilders, omdat hij heeft laten zien dat zijn voornaamste aanvallen gericht zijn op de liberalen zelf en de liberale verworvenheden die hun boven alles dierbaar zijn. Op de democratie. Op gelijkheid. Op redelijkheid. Vrijheid. Menslievendheid. Op de open samenleving, die ons zoveel heeft gebracht.’ Wijze woorden, zou ik zeggen, maar voorlopig lijken ze vooral aan dovemansoren gericht. Ja, ook aan die van Design Dilan, die we dinsdag namens de VVD zagen arriveren bij de hervatting van het populaire gezelschapsspel ‘Grondwetje verleggen, niemand zeggen’. Ze liep er bij als Glennis Grace op de catwalk bij een benefietconcert voor de Jumbo, iets met boer en kiespijn, maar ze ging ‘alles binnen houden’, dat dan weer wel. Je zou bijna heimwee krijgen naar die goeie ouwe VVD met gelukzalige visioenen van een Nederlandse vlag op een oorlogsschip. Tegenwoordig zijn ze al tevreden met een stopcontact voor een föhn. Als je haar maar goed zit.

Dilan Yesilgöz

Copyright Peter Bonder.

Kijk ook op www.twentesport.com.