Operatie Paashaas

De nieuwe voorzitter van de Tweede Kamer, Martin Bosma van de PVV, zal in zijn functie zo neutraal zijn dat het naar eigen zeggen ‘pijn doet aan de ogen’. Voorlopig verdient hij het voordeel van de twijfel, hoewel hij wel de geestelijk vader is van de term ‘kopvoddentaks’ en de ‘minder Marokkanen’-kreet, de islam een ‘middeleeuwse woestijnideologie’ noemde en zichzelf ‘een soldaat in de cultuuroorlog’. Verder waarschuwde hij in 2015 voor discriminatie van autochtone Nederlanders: ‘De Afrikaners gaan ons voor, zij zijn de eerste westerse proefkonijnen in een multicultureel laboratorium’. Nu is Martin Bosma niet de enige politicus met een Zuid-Afrikaans verleden. In 1978 krijgt CDA-Kamerlid Cees van Dijk een storm van kritiek over zich heen als blijkt dat hij zich in een grijs verleden via het christelijke studentenblad Wapenveld positief heeft uitgelaten over de apartheid. Zijn reactie: 'Oude plunje, die ik reeds lang had afgelegd'. Vijf jaar later wordt hij voorzitter van de parlementaire enquêtecommissie die de oorzaken voor de ondergang van het RSV-concern boven water moet halen. De scheepswerf van Rijn-Schelde-Verolme, ooit een toonaangevend voorbeeld van nationale trots, was ondanks een tsunami (om maar eens een favoriet PVV-begrip te hanteren) aan financiële overheidssteun reddeloos verloren kopje onder gegaan.

De enquête wordt een televisiehit en Cees van Dijk de grote ster van de show. Hij ontwikkelt zich tot een vlijmscherpe ondervrager, die zonder aanzien des persoons en met een feilloze dossierkennis het drama regisseert. Absolute hoogtepunten zijn de hilarische interviews met topambtenaar Josef Molkenboer en de ontrafeling van Operatie Paashaas, een schimmige deal met Algerije waarbij alle betrokkenen ten einde raad de kop in het zand steken, wat misschien meer iets voor medewerkers van een baggermaatschappij zou zijn geweest. Maar ondanks alle lof gaat voor deze schitterende voorzitter het licht langzaam uit: na een kort ministerschap is er in het volgende kabinet geen plaats meer voor hem. Waarmee maar bedoeld wil zijn dat Martin Bosma misschien ook rekening moet houden met de ironie van de geschiedenis. De omniculturele bolleboos van de PVV (het woord multicultureel zou in dit verband volstrekt ongepast zijn) is kennelijk een groot fan van Gerard Reve, de onbetwiste meester op het gebied van in fluweel verpakt sarcasme, van wie hij bij zijn aantreden een gedicht voordroeg. Omdat het toch kerstvakantie is, vindt u het vast niet erg als nu een kort college volgt van de vele keren waarop de schrijver van De Avonden, Werther Nieland en Nader Tot U zich schertsenderwijs placht uit te drukken. Zo zei hij in 1983 tegen Het Parool dat zijn collega's Harry Mulisch en Jan Wolkers wat hem betreft naar een communistisch concentratiekamp verbannen mochten worden. Over democratie in Zuid-Afrika: ‘Als je die zwarten en kleurlingen laat meestemmen, heb je direct de laatste verkiezingen.’ In een brief aan Simon Carmiggelt (1971): ‘Die prachtvolken uit Suriname en de Antillen moeten met een zak vol spiegeltjes en kralen op de tjoeki tjoeki stoomboot naar Takki Takki Oerwoud gezet worden.’ In 1975 droeg hij tijdens de Nacht van de Poëzie in Kortrijk het gedicht ‘Voor eigen erf’ voor, met de regels ‘O Nederland, ontwaak!/Gooi al dat zwarte tuig er uit:/Ons land voor ons!/Op, naar de Blanke Macht!’ waarbij hij een hakenkruis droeg.

Oké, het is even slikken, maar nu snapt u dus ook de reactie van Geert Wilders, beoogd minister-president van de Staat der Nederlanden, op een TikTok-nepvideo die duidelijk in scène zet dat een man in een supermarkt over varkensvlees staat te urineren. Er is een stem te horen die zegt: ‘Bro, je bent radicaal. Alleen omdat die geen varken wil eten? Wow. We don’t eat pork.’ De reacties waren voorspelbaar en varieerden van verbijstering tot woede, maar de voorman van de PVV twitterde met superieure zelfbeheersing ‘Weer tien zetels’. Kijk, zo doe je dat. Niet meteen als de bok op de haverkist met ‘Keihard aanpakken dat tuig!’ of ‘Zet al die klaplopers meteen het land uit!’ Nee, heel rustig en met Reviaanse ironie het venijn uit de discussie halen, dat tekent de ware staatsman. Relativerende humor, geruststellende ontlading en evenwichtige kalmte, dat is wat dit land nodig heeft: weer tien zetels. Nou ja, dat van die tien zetels erbij is natuurlijk zijn mening – en bij nader inzien vermoed ik dat het niet per se ironisch bedoeld is. Wat trouwens ook weer niet heel raar lijkt als je de formatie van een nieuw kabinet serieus moet bespreken met een vrouw die er bij loopt alsof ze rechtstreeks van de après ski komt.


Copyright Peter Bonder.

Kijk ook op www.twentesport.com.