Miljardairs

5 november 2023

Altijd interessant, zo’n vraag in de Stemwijzer: ‘Moet er meer geld naar cultuuronderwijs?’ Voordat u gaat spieken, zal ik het antwoord maar meteen verklappen: VVD, PVV, CDA, JA21 en ChristenUnie zijn tegen. Van deze partijen moeten onze kinderen het op hun school dus hebben van het houtje-touwtje-model waarmee goedwillende docenten geholpen door dappere ouders met kunst- en vliegwerk het bij voorbaat kansloze gevecht tegen de overmacht van de bierkaai proberen te voeren; winnen zal ze immers niet lukken. Yesilgöz, Wilders, Bontenbal, Eerdmans en Bikker, ze snakken terug naar de horrorhoogtijdagen van de gevreesde Halbe Zijlstra, die namens de VVD met een even liefdeloze als nietsontziende Killing Fields-terreurtactiek de theaters, musea en academies teisterde en van hun voortbrengende vruchtbaarheid ontbladerde. Zijn visioen van kunst was de kale leegte van Apocalypse Now in de dorre droogte van de Goelag Archipel. Voedselbank, de musical. Het summum van cultuur is voor veel politici het vlindervluchtige ventielvertier van horlepiep, hopsasa en hoempapa, met VVD-klompendanser Thierry Aartsen als het la-la-lallende leeghoofd van de hi-ha-hossende polonaise.

Poëzie? Alleen als het rijmt op ‘denken’ en ‘schenken’ en uitsluitend in verband met vijf december. Het was dus niet alleen een surprise, maar ook een attentie dat een bedrijf voor Sinterklaas wil spelen door een nieuwe grote poëzieprijs in het leven te roepen, uit de nalatenschap van en vernoemd naar de gerenommeerde uitgever Johan Polak (1928-1992). Bovendien gaat het hierbij niet om een romantische Candlelight-fooi om nieuwe druipkaarsen te kunnen kopen, maar om een volwassen beurs met een prettig prijsbedrag van 50.000 euro en een epische garantie voor de komende 25 jaar. Dat is natuurlijk fantastisch nieuws voor de poëzie, waarmee het overigens gelukkig helemaal niet zo slecht gaat. Steeds meer jonge lezers laven zich aan de loofproducten van de literatuur. Maar het kan natuurlijk altijd beter. Er zijn landen waar elke dag in de klas een gedicht wordt voorgelezen. Dat kost niets, stel je voor, elke dag pakjesavond, en toch is het idee niet aan onze onderwijssnoeiers besteed, die rekenen liever in haalbaarheidstabellen, bezettingsgraden en leerlingenquota. Idealen zijn mooi, het zijn de getallen die tellen in het magazijn van de macht.

Neem nou de nummer één van alle BN’ers in de Quote 500. Dat is de zoon van een zanger, die in de jaren ‘50 van de vorige eeuw bekend stond als 'de Nederlandse Frank Sinatra’ vanwege zijn volgens het gezaghebbende blad Tuney Tunes goede stem, uitstekende stijl en gave techniek. Na zijn muziekcarrière richtte hij in 1962 de Stichting Conamus op om de belangen van Nederlandse artiesten te behartigen. Ruim zestig jaar later staat zijn zoon, die eveneens John de Mol heet, aan het hoofd van een normenverdelgende treitercentrale annex hersentergende kijkcijferfabriek, die in Nederland vertegenwoordigd wordt door de tv-zenders SBS6, Net5 en Veronica met programma’s als Chateau Meiland over de gefingeerde lotgevallen van een hysterisch probleemgezin, Tommy Teleshopping dat waardeloze rotzooi aanprijst alsof je een seizoenkaart voor Ajax koopt met een gratis parkeerplaats in de Johan Cruyff Arena en Massa Is Kassa waarin een malafide vrouwenbeuker wordt gefaciliteerd als comfortabel alibi voor ranzige reality. En dit zijn dan nog maar drie van de tientallen titels uit zijn portfolio vol zwadder, zwendel en zwijnerij. Zo kun je als manager van wansmaak, makelaar in oplichting en marskramer met prullaria de ceremoniemeester worden van een decadent miljardairsbal. Kapitalen op de bank, armoe in het hoofd. Cultuur is meer iets voor de rijken van geest.

Kijk ook op www.twentesport.com.